تاریخ جهانگشای جوینی

«تاریخ جهانگشای جوینی» اثر «عطاملک جوینی»، شرح چگونگی حملة مغولان و فتوحات آن‌ها و پیامدهای آن در قرن هفتم هجری است. عطاملک جوینی نزدیک به پانزده سال دبیر مخصوص ارغون‌خان بوده و پس از ورود هولاکوخان به ایران به گروه دبیران مخصوص او پیوسته است. از این‌رو شاهد بسیاری از وقایعی که در کتاب ذکر کرده بوده است و این امر بر سندیت و اعتبار اثر او می‌افزاید. افزون بر این از آن‌جا که جوینی از دبیران برجستة زمان خود بوده و در دانش‌های لازم از جمله فن بلاغت و زبان مهارت داشته، تاریخ جهانگشای او نیز از نثری فاخر برخوردار است. به طوری که می‌توان آن را در ردیف بهترین متن‌های کلاسیک ادب فارسی قلمداد کرد. «محمد قزوینی» در تصحیح انتقادی خود از تاریخ جهانگشا، متن اثر را به سه جلد تقسیم کرده است. وی مقدمة مفصلی بر جلد نخست و مقدمة نسبتا کوتاهتری بر جلد دوم و سوم افزوده است. در پایان متن نیز مقدمه‌ای از ادوارد براون و سپس ترجمة انگلیسی مقدمة مفصل فزوینی فراهم آمده است. چاپ حاضر از این کتاب نیز بر پایة تصحیح قزوینی آماده شده است. اما با چاپ‌های پیشین تفاوت‌هایی دارد. بدین‌ترتیب که هر سه جلد اثر در یک مجلد فراهم آمده است؛ چند صفحة نخست مقدمة ادوارد براون به دست نگارنده ترجمه شده و به صورت مستقل پیش از مقدمة قزوینی جای داده شده است؛ تغییرات مختصری به قصد سهولت در خواندن در املای متن داده شده است؛ و تمام آیات قرآنی با قرآن کریم مطابقت یافته و برخی موارد نادرست اصلاح شده است.