تاریخ قرون وسطی

جلد چهارم از مجموعه‌ی "تاریخ جهان باستان"، به بررسی تاریخ جهان در قرون وسطی (سده‌های میانه) اختصاص دارد. در تقسیم‌بندی تاریخ جهان، سده‌هایی را که میان عصر باستان و عصر رنسانس و جدید قرار دارند قرون وسطی می‌نامند. در کتاب کلاسیک غرب، قرون وسطی از سال 393 میلادی (انقراض امپراتوری روم غربی) آغاز می‌شود و در سال 1453 میلادی (تاریخ سقوط حکومت بیزانس و تصرف قسطنطنیه به دست ترکان عثمانی) پایان می‌یابد. این تقسیم‌بندی زیاد علمی نیست و منظور از قرون وسطی در این کتاب، دورانی است که از سقوط نظام برده‌داری (مقارن با سقوط امپراتوری روم غربی به دست بربرها در پایان سده‌ی (پنجم میلادی) آغاز می‌شود و با انقلاب بورژوای انگلستان (1640-1660) پایان می‌یابد. در این دوران، برخلاف عهد قدیم، دیگر تسلط با نظام برده‌داری نیست، بلکه نظام فئودال سرواژ تسلط دارد. تکیه‌ی اصلی کتاب حاضر بر روی کشورهای اروپایی است و مسائل تاریخی مربوط به نواحی دیگر جهان در آن به اجمال آمده است. با این حال سیر وقایع تاریخی در کتاب به صورت منطقی انعکاس یافته است. نویسندگان کتاب در آغاز قرون وسطی به بررسی درگیری‌های ساسانیان و امپراتوری روم شرقی (بیزانس) در اواخر عصر باستان می‌پردازد. هم چنین به حکومت فرانک‌ها در اروپا و خلافت مسلمین در خاورمیانه اشاره می‌کنند. جنگ‌های صلیبی، استیلای مغولان، قدرت‌گیری فرانسه و انگلستان در اروپا، آغاز رنسانس در ایتالیا و دوران اکتشافات جغرافیایی و دریایی که عصر استعمار را به دنبال خود آورد از جمله مباحث مطرح شده در کتاب به شمار می‌رود. مطالب کتاب با انقلاب انگلستان و نظام بورژوازی در این کشور و تشکیل حکومت مطلقه‌ی سلطنتی در فرانسه (سده‌ی هیجدهم) به پایان می‌رسد.