تلاش آزادی

در این کتاب، مولف کوشیده است در خلال شرح زندگی "حسن پیرنیا مشیرالدوله" یکی از دولتمردان عصر مشروطیت در حقیقت پنجاه سال تلاش ملت ایران برای دریافت آزادی و مشروطیت را بازگو نماید. وی در بخشی از صفحات آغازین کتاب می‌نویسد: "این شرح احوال [شرح حال حسن پیرنیا مشیرالدوله] بهانه‌ای بود برای بررسی سی چهل سال از تاریخ معاصر ایران.... اما حسن پیرنیا، مشیرالدوله بعدی و برادرش حسین موتمن الملک، بچه‌هایی هستند که با پدر اختلاف سلیقه دارند، قائل به آزادی هستند، زبان خارجه می‌دانند، دنیا را دیده‌اند، با قانون سر و کار دارند... و بالاخره تا آن جا پیش می‌روند که لفظ کنتی توسیون را در مورد قانون اساسی به کار می‌برند و فرمان مشروطه را برای متحصنین و درحضور جمع به صدای بلند می‌خوانند و در واقع فرمان مشروطه از دهان بچه‌های صدر اعظم استبداد [نصرالله خان مشیرالدوله] خارج می‌شود و در جامعه پراکنده می‌شود". کتاب ذیل بیست و پنج عنوان تدوین شده که برخی از آنها بدین قرار است: احوال مشیرالدوله، حسن پیرنیا و محیط اجتماعی او، مدرسه سیاسی و مشیرالدوله، کودتا و مشیرالدوله، سردار سپه و مشیرالدوله، انتقال سلطنت و مشیرالدوله، و مشارها و مشیرها. این کتاب با تصاویر رجال سیاسی دوره مورد نظر همراه است. گفتنی است این کتاب نویسنده نیز چون سایر تالیفات وی با نقل‌ قول‌ها، روایات و خاطرات و داستان‌های تاریخ در آمیخته است.