استالین جوان: از تولد تا انقلاب اکتبر

دو ویژگی کتاب یکی مستند بودن ان و دیگری جبهه‌گیری نکردن نویسنده این اثر را درخشان کرده است. مانتیفوری پای بیش‌تر صفحات کتاب  توضیحات تکمیلی یا همان گویا سازی مطالب تاریخی را با دقت  می‌نویسد که نشان می‌دهد جملات نقل‌قول را، از پی‌گیری کدام حادثه، یا بازگشایی اسناد و خاطرات کدام افراد یافته. این پانوشت‌ها بر ما می‌نمایاند که مانتیفوری برای اطمینان یافتن از صحت اسناد، سفرهای زیادی کرده و با افراد و بازمانده‌های بسیاری به گفتگو نشسته و آن‌چه پیشِ ‌‌روی خواننده نهاده، کتابی مستند درباره‌ی چگونگی زندگی استالین پیش از انقلاب اکتبر روسیه است. 

به قول خانم فرانک مجیدی ناقد کتاب «معمولاً خواندن کتاب تاریخی، آمادگی ذهنی بالایی می‌طلبد. باید به دقت به مطالعه نشست تا از حلقه‌های ارائه شده در کتاب، زنجیری ساخت، اگر درباره‌ی تاریخ یک ملت اطلاعات چندانی در ذهن خواننده نباشد، مجهولات بسیاری در ذهنش به‌وجود می‌آید که احتمالاً راه برطرف کردن آن‌ها را به‌سختی می‌یابد. اما مانتیفوری، تمام اطلاعات لازم، تمام پرسش‌های احتمالی خواننده و نیازش به اطلاعات تکمیلی درباره‌ی شخصیت‌ها را پیش‌بینی کرده و در متن و پانوشت‌ها، کاملاً خواننده را روشن می‌کند و از اطلاعات سیرابش می‌سازد، چنان‌که یک راهنمای باتجربه دست کوهنورد ناشی را می‌گیرد و از امن‌ترین راه به مقصد می‌رساند.»

چیزی که توجه اکثر ناقدان کتاب را به خود جلب کرده است ، قدرت بیان  نویسنده و توانایی او در همراه ساختن خواننده با روند حوادث و شخصیت‌ها است. شرح داستان‌گونه او از اتفاق ها، چنان است که انگار خود را در خیابان‌های شهر گوری ، کنار سوسو [استالین] عصبی، وقتی کودکی است که با بچه‌های قلدر دعوایش شده قرار داشته است.  همراه او از دست مأموران اوخرانا در می‌رود و بوالهوسی‌‌های اخلاقی و رفتار سادیسمی‌اش خواننده  را هم منزجر می‌کند. در عین حال هم برایش دلسوزی می‌کنی و هم از او بیزاری و هم بشدت از او وحشت داری. اما بیان داستانی کتاب، سبب نمی‌شود نویسنده هدفش در بیان تاریخ را فراموش کند، او به شیرین‌ترین کلام و روش، تاریخ سال‌های ابتدایی قرن بیستم در روسیه را به خواننده می‌آموزد. 

کتاب استالین جوان یکی دیگر از ترجمه های خوب آقای اشتری است. سایمن سیبیگ مانتیفوری مورخ انگلیسی، نویسنده کتاب بخاطر این اثر از سوی روزنامه امریکایی لس‌آنجلس تایمز برنده‌ی جایزه‌ی بهترین بیوگرافی شد.مانتیفوری انگلیسی، از پدری یهودی که چندین نسل بانک دار بوده‌اند، و مادری یهودی و رمان‌نویس زاده‌شد. او پیش از آن‌که پروژه‌ی استالین را برای نگارش انتخاب کند نیز به تاریخ روسیه علاقمند بود و کتاب «کاترین کبیر و پوتمکین» را نوشت. سپس در سن 42 سالی، این کتاب ارزشمند را درباره‌ی استالین دیکتاتور شوروی به چاپ رساند. 

این کتاب درباره‌ی زندگی استالین و زوایای پنهان جوانیش تا وقوع انقلاب و رسیدن به قدرت است. در مقدمه‌ای که نویسنده بر اثر خود نگاشته، می‌گوید البته این نخستین کتابی نیست که در مورد دوران جوانی این دیکتاتور سده‌ی گذشته نوشته‌شده و فروتنانه اثر خود را در سطوح پایین‌تری از اهمیت، نسبت به کتاب‌های «استالین شکننده‌ی ملت‌ها» به قلم «رابرت کانکوئست» و «استالین: یک زندگی نامه» با نویسندگی «رابرت سرویس» می‌داند. ولی آن‌چه این کتاب را بسیار ارزشمند می‌کند، استفاده از اسناد و خاطرات افراد حاضر در جریان حوادث زندگی استالین است که به تازگی از قید محرمانه بودن آزاد شده‌اند، و طبعاً در کتاب‌های پیشین از آن‌ها استفاده نشده‌بود. همین موضوع، این کتاب‌ها را متمایز ازآثار پیشینِ نوشته شده بر این موضوع خاص می‌نماید و در بسیاری جاها با توجه به اسناد، قول پذیرفته‌شده در موضوعات گوناگون، از سوی مورخین را به چالش می‌کشد.