ایران پیش از سرمایه‌داری: تاریخ نظری

تحقیق حاضر در حوزه "تاریخ نظری "با دو هدف صورت گرفته است :نخست، "بررسی ساختار مفهومی گفتمان تاریخی مدرن درباره ایران پیش از سرمایه‌داری "و دوم، "تاسیس یک چارچوب نظری جانشین برای مفهوم‌یابی مناسبات اجتماعی، ساختارهای اقتصادی و نهادهای سیاسی که در پیگیری آن از مستندات تاریخی استفاده شده است ."نویسنده دیدگاه‌های نظری مطرح درباره خصلت‌های ساختار اقتصادی، مناسبات اجتماعی و نهادهای سیاسی ایران پیش از دوران جدید را بررسی و با نگاهی انتقادی تحلیل کرده است .در این زمینه نظریه "مارکس "درباره جوامع آسیایی و تاریخ، و مواضع "آلتوسری "در این خصوص، همچنین دیدگاه‌های افرادی چون "پتروشفسکی"، "لمبتون"، "اشرف"، "نعمان"، "وتیفوگل"، "ماکس وبر"، "همایون کاتوزیان"، "پری اندرسون"، "هیندس "و "هرست "نقد و تحلیل شده‌اند .کتاب از سه بخش تشکیل شده است .بخش اول که نگاهی است به تاریخ‌نگاری ایران پیشا سرمایه‌داری و عمدتا به تحلیل دیدگاه‌های مارکسیستی در این زمینه مربوط می‌شود دارای این مباحث است1 : مارکسیسم و تاریخ‌نگاری ایران پیشا سرمایه‌داری، 2 مفهوم شیوه تولید آسیایی و تعاریف ایران پیشا سرمایه‌داری به عنوان جامعه‌ای آسیایی، 3 مفهوم شیوه تولید فئودالی و تعاریف ایران پیشا سرمایه‌داری به عنوان جامعه فئودالی .بخش دوم با ارزیابی انتقادی مفهوم سیاسی "بهره فئودالی در گفتمان مارکسیستی و تبیین رسمی آن در تئوری مارکسیستی معاصر "آغاز می‌شود و علل عدم انسجام و پیامدهای تئوریک سرمایه‌داری تولید در "سرمایه "چون نقطه ارجاع و نیز همچون مبنایی برای ساختمان مفهوم اقتصادی بهره فئودالی به کار می‌رود .بخش سوم شامل سه فصل است و به مفهوم‌یابی فرآیندهای صورت بندی و تخصیص مالکیت اقتصادی زمین و وضعیت حقوقی سیاسی زندگی در ایران قرون وسطی مربوط می‌شود .مباحث این بخش بدین قرار است1 : مالکیت ارضی در ایران پیشا سرمایه‌داری ;مفهوم اقطاع به عنوان نهادی بوروکراتیک، شرایط سیاسی قانونی موجودیت اقطاع، 2 اقتدار سیاسی، حاکمیت مطلق و مالکیت اموال در گفتمان سیاسی قرون وسطی، 3 سازمان تولید کشاورزی در ایران پیشا سرمایه‌داری (شامل عناصری چون :مزارعه، بهره مالکانه ثابت، بهره مالکانه کاری) .در اخرین مطلب کتاب با عنوان "فرجام سخن "مفهوم فئودالیسم ایرانی از نظر نویسنده، تبیین و تعریف می‌گردد . یادداشت‌های مولف، کتابنامه و نمایه اسامی، پایان بخش کتاب است .